AI & ethiek

Eth ek en AI Waar kun je op letten? i Hidde de Vries, 10 december 2025

i i F losof e en KI Wat is kennis? Hoe werkt taal? Wat is waar? Wat is mooi? Ben ik omdat ik denk?

“kritisch”

ethiek: hoe te handelen? wat te doen?

Def n t e van AI (voor deze presentat e) i i i i grote taalmodellen die zijn getraind om tekst, beeld of code te kunnen generen op basis van prompts

over AI wil je weten… i Hoe het wordt gemaakt Hoe het wordt verkocht Hoe het wordt gebru kt

training data

i AI bedrijven gebruiken heel veel boeken, muziek, beelden en tekst zonder toestemm ng

OpenAI, tegen UK House of Lords: - “we dachten dat trainen niet onder copyright viel” - “we kunnen ons bedrijf niet runnen zonder copyrighted materiaal”

materiaal- en stroomgebruik

International Energy Agency, Electricity 2024, Analysis and forecast to 2026.

“Em – Wim Vanderbauwhede i wimvanderbauwhede.codeberg.page/articles/google-search-vs-chatgpt-emissions

classificatie en discriminatie

er zitten waarden in (technologie is nooit neutraal)

“[ Baldur Bjarnason, “Poisoning for propaganda” i baldurbjarnason.com/2025/poisoning-for-propaganda

T Hoe het gemaakt wordt raining op grotendeels gestolen data. Data bevat vooroordelen. “Data-taggers” met psychische schade.

T Hoe het gemaakt wordt raining op grotendeels gestolen data. Data bevat vooroordelen. “Data-taggers” met psychische schade. Benodigt grote hoeveelheden zeldzame metalen. Gebruikt vele malen meer stroom en water dan alternatieven.

T Hoe het gemaakt wordt raining op grotendeels gestolen data. Data bevat vooroordelen. “Data-taggers” met psychische schade. Benodigt grote hoeveelheden zeldzame metalen. Gebruikt vele malen meer stroom en water dan alternatieven. Modellen “bevatten” waarden van bedrijven met best extreme CEO’s.

i Hoe het wordt gemaakt Hoe het wordt verkocht Hoe het wordt gebru kt

Charles Babbage

TT

“It i – Ada Lovelace, in Note G

Ja, er zijn interessante en effectieve toepassingen. Maar… overdrijving en hype liggen steeds op de loer.

“Het is onvermijdelijk”

“Het is onvermijdelijk” j i voor AI-bedr ven

Is er wel een tekort aan intelligentie? (Felienne Hermans bij Buitenhof)

“Het bespaart tijd”

https://metr.org/blog/2025-07-10-early-2025-ai-experienced-os-dev-study/

“Anders gaan we achterlopen”

“Dat wordt nog wel opgelost”

“[Hij/zij] [denkt/vindt]…”

Hoe het verkocht wordt Een best groot deel van het enthousiasme is marketing (al sinds 1956). Soms blind vertrouwen in dat alles steeds beter wordt, dat is niet zeker. Antropomorphisme.

i Hoe het wordt gemaakt Hoe het wordt verkocht Hoe het wordt gebru kt

discriminatie en bias

ft.com/content/128ee880-acdb-42fb-8bc0-ea9b71ca11a8

subjectiviteit verpakt als objectiviteit

Albanië: minister van aanbestedingen

devaluatie van kwaliteit

ethiek: hoe te handelen? wat te doen?

“Ethiek daargelaten…”

De praktijk

Modellen i Overweeg makers, grootte, en nputdata

AI als oplossing i Vaak s het antwoord ook “zonder AI”

Hypeloze AI Bedenk wat burgers helpt

Bias i Wees alert op bevooroordel ng

i i

s e d Sl s k n l alle Bedankt!